Canlılar, yaşamlarını sürdürebilmek için enerjiye ihtiyaç duyarlar ve bu enerji, besin yoluyla sağlanır. Canlılarda enerjinin üretilebilmesi için vücuda alınan besin ve oksijenin hücrelere taşınması gereklidir. Ayrıca, vücutta oluşan atık maddeler ve karbondioksit gazının dışarı atılması gerekmektedir. İşte bu işlevlerin yerine getirilmesini sağlayan sisteme dolaşım sistemi denir.

Dolaşım sistemi, kalp ve damarlar gibi hayati organlar tarafından desteklenir. Bu organlar, kanın taşınması ve temizlenmesi süreçlerinde kritik rol oynar.

Kalp, göğüs boşluğunda, akciğerlerin arasında konumlanmış, koni şeklinde bir organdır ve her insanın yumruğu büyüklüğündedir. Kalp, kasılıp gevşeme yoluyla vücuttaki kanın damarlar yoluyla dolaşmasını sağlar. Temiz kanı tüm vücuda pompalar ve kirlenen kanı tekrar toplar. Kalp, yapısal olarak çizgili kaslardan oluşur ancak istemsiz olarak çalışır. Üst kısımda iki kulakçık ve alt kısımda iki karıncık olmak üzere toplam dört odacıktan meydana gelir. Karıncıklar, kulakçıklardan daha kuvvetli kasılıp gevşerler çünkü daha kalın kas tabakasına sahiptirler. Kalbin sağ ve sol tarafı kaslardan oluşan bir duvar ile ayrılmıştır; sol tarafta temiz kan, sağ tarafta ise kirli kan bulunur. Kalbe kan getiren damarlar kulakçıklara bağlıdır ve kan kulakçıklarda toplanıp karıncıklardan tüm vücuda pompalanır. Kalbin üst kısmını örten esnek ve kalın bir zar bulunur, bu zara kalp zarı denir. Kalp ile zar arasındaki kaygan sıvı, kalbin kolay çalışmasına yardımcı olur.

Kan damarları, atardamar, toplardamar ve kılcal damarlar olmak üzere üç çeşittir. Atardamarlar genellikle temiz kanı taşır ve en büyük atardamar aort atardamarıdır. Toplardamarlar ise genellikle kirli kanı taşır. Kılcal damarlar, atardamar ve toplardamar arasında bağ görevi yapar ve kan ile hücreler arasındaki madde alışverişini sağlar. Kan akış hızı en yavaş olan damarlardır.

Kan dolaşımı, küçük ve büyük kan dolaşımı olmak üzere ikiye ayrılır. Küçük kan dolaşımı, kirli kanın akciğere gelip temizlendikten sonra kalbe dönmesi sürecidir. Büyük kan dolaşımı ise temiz kanın tüm vücuda pompalanıp görevini yerine getirdikten sonra kirlenen kanın tekrar toplanması sürecidir.

Canlılar, omurgalı ve omurgasız olmak üzere iki grupta incelenir ve bu sınıflandırma dolaşım sisteminde farklılıklara yol açar. Omurgasız canlılarda açık dolaşım sistemi bulunur ve kılcal damarlar yoktur. Kan, atardamardan vücut boşluğuna, oradan toplardamara geçer. Omurgalı canlılarda ise kapalı dolaşım sistemi vardır ve bu sistemde kılcal damarlar bulunur. Kan, atardamardan kılcal damara, kılcal damardan ise toplardamara geçer.

Kalp, kasılıp gevşeme yoluyla vücuttaki kanı toplayıp tekrar temizlenen kanı vücuda pompalar. Bu süreçte kulakçık ve karıncıklar sırayla kasılıp gevşer. Kasılma anında odacıklardan kan gönderilirken, gevşeme anında ise odacıklara kan dolar. Kulakçıklar gevşerken kirli kan üst ve alt toplardamar ile sağ kulakçığa gelir ve akciğerde temizlendikten sonra akciğer toplardamarı ile sol kulakçığa geçer. Karıncık kasılırken, sağ karıncıktaki kirli kan akciğere gönderilirken, sol karıncıktaki temiz kan ise aort atardamarı ile tüm vücuda pompalanır. Kalbin bu şekilde kasılıp gevşemesi yoluyla temiz kan tüm vücuda dolaşırken, kirli kan tekrar toplanır.

Dolaşım sistemi, kalp, kan damarları ve kanda bulunan alyuvar, akyuvar ve kan pulcukları gibi bileşenler tarafından desteklenir. Bu bileşenler, vücudun sağlıklı bir şekilde çalışmasını sağlar.